TEMİZLİK VE ÇÖP HİZMETLERİ(2)
Bu duruma nazaran, merak edilmektedir ki; özel-resmi hastaneler ve benzeri sağlık tesisleri olan diğer il-ilçe-kasaba belediyelerince belirtilen uygulamalara nasıl yön verildiği, merak konusudur.), piller, (Ne yazık ki ve zaman zaman basına da intikal ettiği üzere; gayri meşru doğan çocukların öldürülmesi veya ölü doğan çocukların önemsenmeden buralara atıldığı-terk edildiği de nadiren de olsa zuhur eden hadiselerdendir.) &8230; olarak sıralamak mümkün olabilecektir.
Köylerde, bahçeli evlerde, oturan kimselerin; amatör bir faaliyetle, meyve-sebze-yemek girdisi emtiaların soyulan kabuklarını, atılacak yaprakları-soğan-narenciye kabuklarını bahçelerinin bir köşesinde açacakları çukurlara gömerek kısa sürede toprakla hemhal olmalarını sağlamaları, ceviz-fındık-fıstık ve benzeri meyve kabuklarını şöminelerinde-ocaklarında-mangallarında yakabilmeleri, mümkündür. Geriye, kısa sürede çürümeyen ve toprakla bütünleşemeyen et kemikleri, plastik-naylon-teneke-alüminyum-şişe-demir ve çivi gibi atıklar kalır. Bunların birçoğu da eskiciler tarafından toplanmakta ve dolayısıyla da sanayiye yeniden kazandırılabilmektedir. En zoru, şüphesiz kemiklerin hal ve bertaraf edilmesidir. Bunun için, ev-sanayi tipi yeni bir makine imâl edilerek bunların öğütülmesi sağlanabilmelidir. Öğütülmüş kemiklerin araziye terki veya uzun süreli bekletilerek toplama araçlarına tevdii daha isabetli olur, gözüküyor. İnsan ve/veya elektrik gücüyle çalışacak ve makûl bir fiyatla pazara çıkarılacak böylesine bir alete; ev sakinleri, lokantalar, oteller-moteller-pansiyonlar, yayla ve köy sakinleri, askeri birlikler, yatılı okullar, özel-kamu öğrenci yurtları, derhal müşteri olabilirler. Böylece, yeni bir iş sahası ve istihdam imkânı da ortaya çıkmış sayılır.
Çöpler toplanmadığı ve imha edilmediği takdirde, çevre kirliliğine yol açmaktadır. Bunun dışında, gayri maddi kirlilikten de bahsetmek mümkündür. Evlerde-işyerlerinde, vasıtalarda, yollarda-caddelerde-meydanlarda yüksek ses tonuyla dinlenen müzik yayınları, klakson çalınması, apartman dairelerinde koşar adım yürürcesine hasıl olan gürültüler, münakaşalar-bağırmalar-çağırmalar, alt komşusunun oturduğu balkonuna sarkıtılarak halı-kilim çırpmaları, bunlardan bazılarıdır. Gerek, Kat Mülkiyeti, gerekse Çevre ve aynı zamanda Kabahatler Kanunları, bunları yapanlara ceza kesmeyi gerektiriyorsa da, maalesef; mahalli-merkezi idareler ve ilgili üniteleri, bu yöndeki görevlerini, çeşitli sebeplerle ve istenilen seviyede yerine getirememektedir. Hukuki düzenlemeye riayet edilse, insanların; yere tükürmeleri, balgam atmaları, sigara izmaritini yere bırakmaları dahi asla söz konusu olamaz. Az da olsa bunların birçoğunu; kendilerini medeni, aydın, ilerici, gün görmüş olarak görenler ve hatta diplomalı kimseler de yapabilmektedir. Söz konusu görüntü karşısında, insanoğlu; asıl bunlara üzülüyor ve demek ki milli eğitim; ilköğretimden üniversiteye, azınlıkta da olsa benzeri hal ve hareket içinde olanlara hiçbir şey verememiş, diyor, istemeseler dahi.
Temizliğe önem vermek, ferdin/şahsın-ailenin-toplumun ve nihayet Millet`imizin sağlıklı olmasının temel öğelerinden birisidir. Sağlıklı insanlarımızın çokluğuyla ölçülü ve buna dayalı olarak: Milletimizin, her türlü yurt içi-dışı iktisadi faaliyetleriyle; milli gelirimizin artmasına, kamunun sağlık-emniyet-adalet-cezaevi-barınma evi, iaşe-ibate gibi muhtelif harcamalarının azalmasına, milli savunmanın-spor faaliyetlerinin kuvvetlenmesine vesile olunacaktır, şüphesiz. Hani, derler ya; insan hayatında sağlık (1) dir. Kişilerin hayat boyu muhtelif çalışmalarından her birinin artıları bu göstergenin sağ tarafına bir (0) ilâvesidir ve onda, yüzde, binde &8230; misâli başarı mertebelerini, eksiler de sol tarafa aynı ve negatif düşükle yazılır. İkisinin arasındaki artı- eksi farklar, genel manadaki başarıyı veya başarısızlığı ortaya koyar. Sağlıkla ilgili olarak, Halk İçinde Muteber Bir Nesne Yok Devlet Gibi,/Olmaya Devlet Cihanda Bir Nefes Sıhhat Gibi. ; Sağlam Kafa Sağlam Vücutta Bulunur. ; Ben Sporcunun Zeki, Çevik Ve Aynı Zamanda ahlâklısını Severim. ; gibi veciz sözler ile Azıcık Aşım, Ağrısız Başım. ; Can Boğazdan Girer, Boğazdan Çıkar. ; Para/Tasarruf İşten Değil, Dişten Artar. ; Ağrın-Acın Vücudunun Neresindeyse, Canın Oradadır. &8230; deyimlerimize değinmekte de isabet olsa gerektir. Amma; çoğumuz sağlıklı geçen çocukluğumuzun, gençliğimizin, orta ve ileri yaşlarımızın kıymetini ideal manada idrak edemiyor ve bilemiyoruz. Ömrün sonuna gelindiğinde de çoğunluğumuz itibariyle Demir harlandı, kömür kalmadı; / Akıl başa geldi, ömür kalmadı. demek durumunda kalıyoruz, ne yazık ki.
Belirtilen hizmetlerin ideal manada yerine getirilmesine azami gayret gösterilmekle beraber, bu çerçevede;
- Çöp konteynırları ve kutuları; yerleşim yerlerinde, mesire-turizm sahalarında-mezarlıklarda artırılmalı, bunların paslanmaya-neme karşı mukavim olanları tercih edilmeli ve sık sık dezenfekte edilmelerine önem verilmeli, içine sabotaj maddeleri-düzenekleri-saat ayarlı patlayıcılar konulmasını önleyici emniyet-asayiş tedbirleri alınmalıdır.
- Çöplerin toplanma yer ve çeşitlerine ilişkin dağılımlar periyodik olarak ilgili kurum ve kuruluşlara rapor edilmeli, böylece; asayiş-çevre-sağlık-milli eğitim hizmetlerinin, belirtilenleri ve bunlara ait fiil ve hareketleri-davranış şekillerini kucaklayacak mahiyette yönlendirilmesine katkı sağlanmalı ve belirtilen hususlar, belde sakinlerine de muhtelif yollarla sunulmalıdır.
- İş ve imalât yerlerinin, kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, sivil toplum kuruluşlarının, mahalle-köy muhtarlarının, çevrenin temiz tutulmasına katkıda bulunmalarına sık sık davette bulunulmalı, bunlar tarafından yapılan bildirimler-teklifler en iyi manada dikkate alınarak değerlendirilmelidir. En azından, birçoğunun fizik mekân yerleşkesinin 0-10 metre dış sahasının, şehirler arası karayolu-demiryolu kenarlarının, deniz-göl-gölet kıyılarının, akarsu kenarlarının, liman içi-dışı temizliğine, buralardaki çöplerin toplanmasına ve belli noktalara bırakılmasına ve alınması hususunda ilgili belediyenin, özel idarenin ve sair kuruluşların haberdar edilmesine, çevreyi aşırı derecede kirleten ve bunu alışkanlık haline getiren ayyaşların temerküz merkezlerine alınarak alkol tedavilerinin yapılmasına, hukuki düzenleme ihdas edilmelidir.
- Sade vatandaşların; yollarda-parklarda-mesire yerlerinde, kapalı-açık sair mekanlarda yedikleri-içtikleri emtianın-çerezlerin ambalajlarının-kabuklarının gelişi güzel etrafa atılmamasına, kendilerinin yakınlarındaki çöp konteynırlarına-kutularına dökülmesi-bırakılması gerektiğine çağrıda bulunmalı ve gerekli müspet meylin eğitim ve düzenlenecek çeşitli konferanslarla sağlanması temin edilmelidir.
- AR-GE faaliyeti bulunan kuruluşların, sanayicilerin; hayvan ve et kemiklerini un haline getiren ve her kişinin, ilgili kurum-kuruluş-şirket-işyeri-ticarethane sahiplerinden, ve saireden kemikli et ve buna dayalı faaliyet-ticaret icra edenlerce kullanılabilecek aletlerin imâl ve pazara çıkarılmasına gerekli değerlendirmede bulunulması, çevre kirliliğine bu yönüyle fayda sağlayacaktır, zannederiz.
Her hizmeti mahalli idarelerden, Devletten, beklemek yerine; kendi imkânlarımızla yapılabilecekleri bizler yerine getirelim veya belirtilen yönler itibariyle faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşların çalışmalarına katkı sağlayalım, deriz.
Ahmet ÖZDEMİR
|
