Selahaddîn Eyyûbi, Hıttîn Savaşı (4 Temmuz 1187) ve Kudüs`ün fethi
Selahaddîn Eyyûbi, Hıttîn Savaşı (4 Temmuz 1187) ve Kudüs`ün fethi
03 Temmuz 2021
Halit Kanak İletişim:
I. Haçlı Seferinde Anadolu`ya giren 600 bin kişilik Haçlı sürüsünün 560 bin kişisini, verdiği taktik savaşıyla Anadolu yaylalarına gömen Selçuklu Sultânı I. Kılıçarslan, geri kalanını Hatay üzerinden Anadolu`dan atmayı başardı.
Ancak, henüz Fâtımî`lerin kontrolüne geçmiş olan Kudüs bu Haçlı artığı 40 bin kişilik ordunun saldırısına dayanamayarak 467 yıl sonra düştü ve şehirde camilere sığınan kadın ve çocuklar dâhil büyük bir Müslüman katliamı yapıldı.
Bu işgâlin ardından 89 yıl geçmişti ki, Zengi Ata-Beylerin kızılelması olan Kudüs yeniden Selahaddin Eyyûbi tarafından fethedildi..
ATA - BEYLER
Tahsil çağı gelen Selçuklu Şehzâdeleri, ikinci babaları konumundaki Ata-Bey`lerin eğitimine verilerek bir vilayete vali yapılır, o Ata-Bey kendisine emânet edilen şehzâdeyi hem eğitir, hemde o`nun adına şehri ve havalisini yönetirdi.
Selçuklu tarihindeki en önemli iki Ata-Bey; Haçlılara karşı üstün başarı göstermeleri ve Selahaddin Eyyûbi gibi bir şahsiyeti yetiştirmelerinden dolayı şüphesiz İmâdeddin Zengi ile oğlu Nureddin Mahmud Zengi`dir.
1127 yılında Halep ve Musul Ata-Bey`i olanImâdeddin Zengi; Avşar Boyu Beylerinden Alturgan Bey`in torunu, Sultân Melikşâh`ın Halep Genel Valisi Aksungur Bey`in oğludur. Kendisinden sonraMusul`da, oğulları Seyfeddin Gâzi ile Kudbettin Mevdût görev almışlarken, diğer oğlu Nureddin Zengi Halep Ata-Bey`i olarak Haçlılara karşı başarılarından dolayı önemli şahsiyetler arasına girmiştir.
Nureddin Zengi`nin en önemli özelliği ise, Hazbânî Kabilesinden bir Kürd olan Selahaddin Eyyûbi kendi mahiyetinde Türk Ordusunda subay iken O`nu yetiştirerek Mısır`a göndermiş ve Fâtımî Halifeliğinin yıkılmasını sağlamıştır.
Bu arada, Selahaddineverdiği Kudüs`ü fethetme şuuru, kısaca "Kızılelma Ülküsü" bir minber`le başlar. Döneminin en iyi ahşap işlemecisi sanatkârlarını toplayan Nureddin Zengi, onlara Mescid-i Aksâ`ya yakışacak bir minber yapmaları için hünerlerini göstermelerini ister.
İstediklerini fazlasıyla alan usta sanatkârların yaptığı şaheser minber`i hergün ordu komutanlarına gösteren Nureddin Zengi en kısa zamanda Mescid-i Aksa ile minberin buluşması gerektiğini hatırlatarak onları bu fetihe rûhen hazırlar. Minberi en fazla ve gizli gizli gözetleyerek iç geçiren ise 17 yaşında saraya alınarak yetiştirilen Selahaddin olur. Mısır Valisiyken dâhi minberle Mescid-i Aksa`yı buluşturmayı aklından çıkarmaz.
Fakat bu hazırlıklar sürerken Nureddin Zengi 1174 yılında vefât eder. O tarihe kadar Nureddin Zengi`nin Mısır Valisi olarak O`nun adına hutbe okutan ve sikke bastıran Selahaddin; Şam, Basra ve Yemen`in kendisine tâbi olmasından ve Abbâsi Halifesi tarafından Sultân ilân edilmesinden sonra 6 Mayıs 1175 itibariylekendi adına para bastırıp, hutbe okuttu.
Yetmedi, Nureddin Zengi`nin hayırseverliği ile gönüllere taht kuran ve aynı zamanda babasının yerine tahta geçen 11 yaşındaki oğlu İsmail`e nâib`lik yapan hanımı İsmet Hâtûn`la Selahaddin Eyyûbi 1176`da evlendi. Böylelikle Eyyûbi`ler ile birleşen Zengi`ler Haçlılara karşı güçlerini birleştirmiş oldular. (Erbil Ata-Bey`i Muzaffereddin Gök-Börü`de Selahaddin Eyyûbi`nin kız kardeşiyle evlenir.)
Bu güç birliğinin etkisiyle Selahaddin Eyyûbi 4 Temmuz 1187`de Filistin`in kuzeyinde Taberiye Gölü yakınlarında Haçlıları büyük bir bozguna uğrattı. Ve Akka, Nablus, Yafa, Sayda, Beyrut, Cübeyl, Askalan, Gazze bir biri ardına düştü.
Sıra Kudüs`e gelmişti. Askalan`da yapılan şehrin teslimiyle ilgili görüşmeler neticesiz kalınca, Selahaddin Eyyûbi Kudüs`e yürüdü.
Öncü birliklere komuta eden Emir Cemâleddin şehid düşmesine rağmen 26 Eylül 1187 `de Karargâhını Zeytindağı`na kurdu. Üç gün içinde surlarda onarılamaz gedikler açılmaya başlayınca, komutanları Balian d`Ibelin gelerek teslim şartlarını görüştü.
Varılan anlaşmadan sonra büyük komutanSelahaddin Eyyûbi Miraç Kandili gününe denk gelen 2 Ekim 1187 Cuma günü Kudüs`ü Şerife girdi. Derhal Nureddin Zengi`nin yıllar önce bugün için yaptırdığı fethin sembolü minber Halep`ten getirildi tekbirler eşliğinde Mescid-i Aksa`ya yerleştirildi.(Bu minber 21 Ağustos 1969 yılında Michael Rohan tarafından yakıldı. Aynısı Türk Kündekâri Ustaları tarafından 4 yılda yapılarak 38 yıl sonra 2007 yılında yerine kondu. Daha önce de 1915`te büyük fâtih Selahaddin Eyyûbi adına St. Anne Kilisesine el koyarak medreseye çeviren ve "Selahaddin Eyyûbi Külliye-i İslâmiyyesi" ismiyle bizzat açan Enver Paşa`yıda rahmetle anıyoruz.)
Bundan sonra, ne pahasına olursa olsun Kudüs`ü alabilmek uğruna Avrupa, yarım milyon askerine malolan ve başarısızlıkla sonuçlanan III. Haçlı Seferini düzenledi.
II. Haçlı seferi zâten Selçuklu Sultânı Mesud tarafından daha Anadolu topraklarında büyük bir hezimetle sekteye uğratılmıştı.
Fakat Eyyûbi`lerin kontrolünde bulunan Kudüs, Selahaddin Eyyûbi`nin 4 Mart 1193` de vefât etmesiyle yerine geçen kardeşi Adil`inde10 Eylül 1218`de ölümüyle tahta geçen Adil`in oğlu ve Selahaddin Eyyûbi`nin yeğeni Kâmil tarafından anlaşılamayan bir tutumla yaptığı bir anlaşmayla 17 Mart 1129 yılında güyâ 10 yıl süreliğine İmparator II. Frederic`e yâni Haçlılar`a terkedildi.
Ancak Eyyûbi`lerin son hükümdarlarından Salih 10 yıl süreyi çoktan geçen bu işgâlden Kudüs`ün kurtarılması için 1244`teHarzemşâh`lardan yardım isteyince, önce Kudüs çevresinde büyük bir dehşet saçan Harzem (Harizm) Atlıları daha sonra 11 Temmuz 1244`te Kudüs`e girdiler. Bir kez daha Kudüs`ü Şerif Haçlılardan temizlenmişti.
1250 yılında ise Mısır`da Eyyûbi`lerin yerine kurulan Türk-Memlûk Devletine Kudüs`ün yönetimini devrettiler. Kudüs 1516 yılında Yavuz Sultân Selim eliyle Osmanlı idâresinegeçene kadarda Memlûk`lularda kaldı. Tek bir kişinin burnunun dâhi kanamadığı Osmanlı dönemi ise 400 yıl sürdü.
Şimdilerde ise Siyonist işgâlin postalları altında yeni Fâtih`lerini bekliyor.
Bu Fâtihler yetişti Kudüs`ün yeniden fethi uzak değil.. Hem öyle bir fetih yaşanacakki; Şâm`daki Selahaddin`in türbesine kanlı çizmeleriyle girerek sandukasını tekmeleyen İngiliz generalin torunları bile dehşetle Selahaddin geri geldi diyecekler.
Varlık sebebi İsrail`in güvenliği olan Amerika ile Haçlı Birliği AB, Yavuz`un kudretli pençesini yüreklerinde yeniden hissedecekler.
Fetih yakındır Kudüs, fetih yakın..(Bu yazı Yeniakit gazetesinde yayımlanmıştır)
|
