FAİZ VE ENFLASYON PARADOKSU
İster gelişmekte olan isterse gelişmiş ülkeler olsun tüm ülkelerin korkulu rüyası enflasyondur.Ülkelerin enflasyonu kontrol altına alabilmek için en çok kullandıkları enstüman faiz ve kamu maliyesi harcamalarıdır.bu enstümanlar iiyi bir ekonomi için kullanılırken etkin oldukları ölçüde risk de taşırlar.Bu nedenledirki iyi bir ekonomi için gerek yutiçi gerekse yurtdışı makro ve mikro ekonomik veriler çok iyi analiz edilp,değerlendirilmeli ona göre stareteji belirlenip uygun bir ekonomi yol haritası cizilmelidir.
Biz yıllardır bu enflasyon kabusuyla yaşadık.Bunu nispeten önleyebilmek için Yüksek reel faiz,buna paralel yoğun sıcak para girişi ve dövizin baskı altına alınması neticesi enflasyon bir ölçüde kontrol altına alınabildi.Tabi bunun olumsuz getirisi de şüphesizki yüksek cari açık,yüksek faizler oldu.Faizlerin,döviz fiatlarının,cari açığın ve enflasyonun bir arada ve sorun çıkarmadan kontrol edilebilmeleri oldukça zor bir denklem.Siyaset ve ekonominin beraber yürüdüğü bir yerde bu denklemin bozulmadan uzun süre yürümesinin zor olduğu son günlerde iyice açığa çıkmaya başladı.
Merkez Bankası faizleri yarım puan arttırdı ve gelecek aylardada faizlerde artma olabileceği konusunda kafalarda acaba tekrar yükseliyormunu çağrıştıran açıklamalarda yaptı.Merkez Bankasının aldığı bu faiz yükseltme kararında son aylarda başta gıda,enerji ve diğer emtia fiatlarının artışından kaynaklanan üretim maliyetli enflasyonu kontrol altına almak olduğu aşikar.
Ülkemizdeki reel ekonomi için şu anda mevcut büyük olumsuzlukta likitide darlığı.Yüksek faiz ve nakit darlığı ekonomi için karamsar bir tablo.Fabrikalar,üreticiler,işletmeler üretimin devamlılığı,akışkanlığı için bankalardan kredi kullanacak.Bugünkü global ekonomide kredi kullnmayan işletme sayısı bir elin parmak sayısını gaçmez.Bankalardan yüksek faizle alınan krediler elbetteki üretim ve satış maliyetlerine yansıyacak.Bu kaçınılmaz.Ürüne,hizmete yansıyan bu maliyet artışı dolayısıyla sokaktaki enflasyonunda artmasına neden olacak.
Tekrar başa dönersek sokaktaki artan enflasyonu kontrol altına alabilmek için yine faiz arttırımı ve yine maliyet artışı yine faiz arttırımı.Bu kısır döngü bir faiz-enflasyon paradoksuna dönüşebilir.
Ben konuyla ilgili düşüncelerimi açıkladım.Umarım tetkililerimiz ülkemiz için en hayırlısı neyse onu yaparlar.
|
