Türk Meclisi

Anasayfa Görüşler Tartışmalar Haber & Yorum Temel Bilgiler Anketler Arama İletişim
Türk Meclisinde kayıtl?toplam kullanıc? 1831
Görüşlerde Yer alan toplam Makale sayıs? 10766
Açılan toplam Tartışma konusu sayıs? 236
Tartışma Panelindendeki toplam Mesaj Sayıs? 755
Toplam 798 Bilgi Makalesi ve toplam 2053 Haber bulunmaktadır.
Üye olmak istiyorum
Şifremi unuttum
Kullanıcı Sözleşmesi
Kullanıcı:
Şifre:
Görüş bildirebileceğiniz Ana Kategoriler
Anayasal Düzen (154) | Dış Politika (2268) | Ekonomi (234) | Eğitim (91) | Devlet Kurumlarımız ve Memurlar (63) | Adalet (71) | Milli Kültür (520) | Gençlik (27) | Siyasi Partiler ve Siyasetciler (835) | Tarım (147) | Sanayi (13) | Serbest Meslek Mensupları (5) | Meslek Kuruluşları (2) | Basın ve Televizyon (19) | Din (1052) | Yurt Dışındaki Vatandaşlarımız (54) | Bilim ve Teknoloji (13) | Milli Güvenlik (622) | Türk Dünyası (888) | Şiir (77) | Sağlık (185) | Diğer (3426) |

Görüş bildirebileceğiniz Türk Dünyası konuları
Türk Dünyası (888)


Türk Dünyası - Türk Dünyası konusu hakkında görüşler
İklil KURBAN - (Ziyaretci) 21.04.2012 01:51:47

YAŞ TÜRKİSTAN DERGİSİ (1929-1939)

YAŞ TÜRKİSTAN DERGİSİ (1929-1939)

İklil KURBAN



Ekim Devrimi`nden hemen sonra kurulan Hokant Milli Muhtariyet Hükümeti`nin başkanı olan Mustafa Çokay (1890&8211;1941), Rusların saldırısı ve Hokant şehrinin ateşe verilmesi sonucu yurt dışına kaçar. O, 1929&8211;1939 yılları arasında, Berlin ve Paris şehirlerinde yayınlanmış olan Yaş Türkistan Dergisi`nin sahibi ve başyazarıdır. İkinci Dünya Savaşı`na doğru 10 yıl boyunca tüm Türkistan`ın bağımsızlık savaşı organı olarak görev yapmış ve belge niteliğindeki bu eser, tüm Türk Dünyası`nın anlayabileceği orta bir Türkçe ile Arap harfleriyle basılmıştır.



Çok iyi hatırlıyorum, Türkiye`ye geldiğim 1980 yılının son ayları, rahmetli Şekur Turan`ın (1936&8211;2011) evine ilk gittiğimde, ``Artık Türkiye`desin bunları bilmende yarar var´´ diye, bir dergiyi açıp önüme sürmüştü. Baktım, Yaş Türkistan Dergisi`nin 1939 yılına özgü sayısında yer alan, Türkistan Bağımsızlık Savaşı`nın ünlü lideri- 1933 yılında Kaşgar`da kurulmuş Şarki Türkistan Cumhuriyeti`nin kurucusu olan Mahmut Muhiti`nin İsa Beg hakkındaki yazısıydı. Bu yazıda, İsa Beg`in Şarki Türkistan Bağımsızlık Savaşı`nın haini ve bir Çinci olduğu yalın bir şekilde izah ediliyordu. Bu benim Yaş Türkistan Dergisi ile ilk karşılaşmamdı.



Bu dergi ile ikinci buluşmam 1980`li yılların sonuydu. Şarki Türkistan Cumhuriyeti başlıklı tez çalışmam sırasında Milli Kütüphane`de 10 cilt halinde bulunan bu eseri daha yakından tanıyacaktım. Türk Tarih Kurumu`nda 1992 yılında basılmış bu eserimde, Yaş Türkistan Dergisi`nden okuduğum İsa Beg`e özgü yazılardan alınmış bilgiler bulunmaktadır: ``Şarki Türkistan Meseleleri´´ (Yaş Türkistan, sayı 106, 1938, sayfa 5&8211;6, 4280&8211;4281), ``Bir İsimsiz Risalenin İç Yüzü´´ (Yaş Türkistan, sayı 116&8211;117, 1939, sayfa 50&8211;51, 4785&8211;4786).



Anılarımı içeren 2007 yılında basılmış ``Gerçekler ve Yalanlar´´ adlı kitabımda, Yaş Türkistan Dergisi`ne özgü şu satırları yazmıştım: ``Paris`te 1929&8211;1939 yılları arasında yayınlanan Yaş Türkistan Dergisi. Bu dergi 10 ciltlik kitap halinde Milli Kütüphane`de bulunmaktadır. Bu 10 ciltlik kitabı yerinde yok, çalınmış olabilir, diye duydum, fakat bu konuda henüz bir araştırma yapmadım.´´ (Kurban 2007:197).



Yaş Türkistan Dergisi`ne özgü geçen yıllarda duyduğum ve yazdığım bilgiyi araştırmak için 20 Mart 2012 tarihinde Milli Kütüphane`deydim. Yaş Türkistan Dergisi`nin sadece 1931 ve 1932 yıllarına özgü iki cildinin bulunduğunu, başkalarının bulunmadığını söylediler. Ben, ``Çalınmış diye duymuştum, demek doğruymuş,´´ dedim. Bilgi veren kişi ``Olabilir´´ demekle yetindi. Bu değerli eseri kimler çalabilir, sevenleri mi veya yok etmek isteyenleri mi? Bilimin-kitabın değeri pek bilinmeyen, beyin göçünün yaşandığı Türkiye`mizde bu eser yok edilebilir, fakat dünyada asla yok edilemez.



RFA Uygur Radyosu`nun sözcüsü Erkin Tarım, 30 Mart 2012 tarihli haberinde, Yaş Türkistan Dergisi 1933 yılının 9.sayısında yer alan şu bilgiyi vermektedir: `` Mustafa Çokay Şarki Türkistan hakkında bir yazı yazmıştır. Bu yazıda, bağımsızlık karşıtı ``Ali Muhtariyet´´ denilen bir davayı gündeme getiren isimsiz bir yazıyı, bağımsızlık davamızın düşmanıdır diye eleştirmiştir.´´



Bana göre, bu ``Ali Muhtariyet´´ bayrağı ile ortaya çıkmış isimsiz kişi, İsa Beg`ten başka biri değildir. İsa Beg daha sonra 1945 yılında Gulca`da kurulan Şarki Türkistan Cumhuriyeti`ne karşı ``Ali Muhtariyet´´ bayrağı ile ortaya çıkmıştır.



Yaş Türkistan Dergisi`nin değeri, Türkistan gerçeklerinin anlaşılmasında zaman geçtikçe daha iyi anlaşılmaktadır. Yaşamda-tarihte öyle yalanlar ve yalancılar var ki, gerçekleri çaresiz bırakır, milyonların cazibesi haline gelir, tıpkı İsa Beg gibi. Fakat zaman geçtikçe &8211; tarihin felsefesi oluştukça (geçen zaman ve tarih felsefesi öyle bir aygıt ki, yalanı gerçekten, gerçeği yalandan ayıklar), bu yalanlar-yalancılar, tıpkı bilimin karşısında gerileyen din gibi, özgürlüğün karşısında gerileyen tutsaklık gibi, aydınlığın karşısında gerileyen karanlık gibi, sonunda yok olup &8211; silinip gidecektir.



Bu dergi, Türk`ün ezeli ve ebedi düşmanı olan Ruslara karşı-Çinlilere karşı Türk Birliği`nin-Türkistan Birliği`nin manevi simgesidir.



Paylaş

Proje Yerlinet tarafından çözümlenmiştir.

© 2008 TurkMeclisi.org Her hakkı saklıdır. İçerik izin alınmadan kullanılamaz. Siteyi kullanan herkes "Kullanıcı Sözleşmesini" kabul etmiş sayılır. Kullanıcı Sözleşmesi.