|
Hazine-i Evrak`ın Kuruluşunun 167. Yılı ve VIII. Arşivcilik Günü Etkinliği
Türk Arşivler Derneği`nin Kağıthane Kültür Merkezinde bugün, yani 13 Kasım 2013 tarihinde "Hazine-i Evrak`ın Kuruluşunun 167. Yılı ve VIII. Arşivcilik Günü" toplantısı gerçekleşti. Osmanlı Arşivleri`nin Kağıthane`deki yeni binası ve ona bir kaç yüz metre mesafedeki toplantının yapıldığı Kağıthane Kültür Merkezi Mimar Sinan Güzel Sinan Üniversitesi`nin Fen-Edebiyat Fakültesi`nin Şişli Bomonti`de yerleşkesine özel araçla beş dakikalık yakınlıktadır.Bu sebeple 1987-1988 yılları arasında Osmanlı Arşivlerinde bir yıl görev yapmış bir tarihçi olarak davet gelince bu etkinliğe katılmamazlık edemezdim. Ancak, dersten dolayı biraz gecikmeli olarak katıldım.
Salona girdiğimde Kağıthane Belediye Başkanı Fazlı Kılıç konuşmasını bitirmişti. Bundan sonra kürsüye Marmara Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Erhan Afyoncu çıktı. Afyoncu Türkiye`deki arşivciliğin sorunlarına değindi. Osmanlı tarihçilerinden ziyade Cumhuriyet tarihçilerinin arşiv evraklarına erişme sorunlarının daha fazla olduğuna dikkati çeken Afyoncu bazı devlet kurumlarının 30 yılını doldurmuş ve bir çoğunun tarih araştırmalarının ana malzemesini teşkil eden resmi evrakları saklamak veya bir arşiv kurumuna teslim etmek yerine imha etmekte olduğunu söyledi. Bu sebeple arşive konulması gereken resmi evraklar konusunda kanun çıkarılması ve devlet dairelerinin belli bir süreyi doldurmuş evrakları arşiv kurumlarına teslim etmesinin zorunlu hale gelmesi gerektiğini ifade etti.
Selamlama konuşmalarında en sempatik akademisyen Prof. Dr. Mihai Maxim idi. Bir Osmanlı tarihi aşığı olduğu bilinen Maxim hoca arşivin hastalara iyi gelen yönü olduğunu söyledi. Kendisin moralsiz, halsiz hissettiği durumlarda arşive geldiğinde, Osmanlı vesikalarıyla haşır neşir olduğunda tüm rahatsızlıklarının iyileştiğini söyledi. Ona göre, bu "Osmanoterapi" idi. Tabii, bu terapi herkes için salık verilmez. Ancak Osmanlı tarihçileri için geçerli. Nitekim, "Osmanoterapi"nin faydalarını gören hocalardan biri de ünlü Osmanlı tarihçilerinden Prof. Dr. Halil İnalcık imiş. Maxim hoca kendisinin de hocası olan İnalcık`ın yorgun, argın ve hatta uykulu olduğu hallerde Osmanlı tarihinden söz açıldığında birden gözlerinin parlayıp canlandığını söyledi.
Osmanlı Arşivleri Daire Başkanı Dr. Önder Bayır bu güzel etkinliğe emeği geçen, başta Türk Arşivciler Derneği Başkanı Ali Osman Uysal olmak üzere herkese teşekkür ettikten sonra, Osmanlı Arşivlerinde bir Arşiv Araştırmaları Enstitüsü`nün kurulacağı müjdesini verdi. Bunun için Osmanlı Arşivleri`nin Kağıthane`deki yeni binasında bir mekan tahsisinin de yapılmakta olduğunu belirtti. Enstitü`de yüksek lisans ve doktora öğrencisi yetiştirmek üzere öğretim üyelerinden faydalanmak üzere İstanbul Üniversitesi ile bir protokol yapılacağını ifade etti.
Bu haberi duyunca niçin Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversite ile bir protokol yapılmasın diye bir düşünce aklımdan geçti. Çünkü MSGSÜ Osmanlı Arşivleri çok yakın, beş dakikalık bir mesafede olduğunu sözümüzün başında belirtmiştik. Dolayısıyla iki kurum arasında ulaşım çok kolay ve rahat olacaktır. Ayrıca MSGSÜ Tarih bölümünün bünyesinde araştırmalarının çoğunluğunu Osmanlı Arşivleri üzerinde çalışarak hazırlayan ve Osmanlı evrak sistemine hakim Doç. Dr. Ömer İşbilir, Doç. Dr. Fatma Ürekli Doç. Dr. Filiz Karaca, Doç. Dr. Mesut Aydıner ve Yrd. Doç. Dr. Zeynep Aycibin gibi değerli öğretim üyeleri bulunmaktadır.
Bu düşüncemizi açılış konuşmalarından sonra "Toplumsal Hafızanın Oluşumunda Arşivler" konulu panelin öncesinde verilen çay molasında Dr. Önder Bayır`a ifade ettik. Bayır da İstanbul Üniversitesi ile çalışılacaklarını, fakat gerekirse Araştırma Enstitüsü`nün yönetmeliğini sadece İstanbul Üniversitesi ile değil, işbirliği yapmak isteyen başka üniversitelerle de ortak çalışma yapılabilecek bir şekilde düzenlenebileceğini ifade etti. Bu şekilde olursa Arşiv Araştırma Enstitüsü İstanbul ve hatta Türkiye`nin başka şehirlerindeki bir çok üniversitedeki değerli akademisyenlerden Osman arşivleri ve evrakları konusunda lisansüstü öğrenci yetiştirilmesinde yardım alabileceği gibi, ortak araştırma projelerini de gerçekleştirebilecektir. Bu da Osmanlı Arşivlerinin yeni kurulan Arşiv Araştırmaları Enstitüsü`nün Türkiye`nin her köşesindeki uzmanlardan istifade etmesine imkan tanıyacaktır.
Saat 15.00`te fakültede lisans öğrencilerimin sınavı olduğu için panele kalamadan etkinlikten ayrıldım. Bu faydalı etkinliği düzenleyen ve böylelikle hem Osmanlı arşivleri konusunda bilgilerimizi tazelememizi, hem de dostlarımızla hocalarımızı bir arada görmemize vesile olan Türk Arşivciler Derneğine can-ı gönülden teşekkür ediyor, bu tip etkinliklerin devam etmesini diliyorum.
Prof. Dr. Abdulvahap Kara
|
