M.KAYA BİLGEGİL

         1921 yılında Gürün’de doğan M.Kaya Bilgegil, Mollavelioğlu diye bilinen bir aliye mensuptur. Babası Abdullah Efendi’dir. Abdullah Efendi, Sivas idadisi (lisesi)n’de okurken “Filosof Abdullah” adı altında, o dönemde Sivas’da çıkan mahalli mecmualarda, şiirler yazılar yayınlamıştır. Bilahare kendisine kaymakamlık görevi tevdi edilmiştir. Ancak bu göreve başlayamadan İstiklal savaşı’na zabit olarak katılan Abdullah Efendi, savaştan hasta olarak dönmüş ve 1922 yılında vefat etmiştir.

         M.Kaya Bilgegil, ilk tahsilini Gürün’de, orta tahsilini Sivas, Erzurum ve İstanbul’da tamamladı.İstanbul Kabataş Erkek Lisesi’ni bitirdikten sonra Yüksek Öğretmen Okulu Öğrencisi olarak İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. İzmit, Trabzon, Adana Liseleri’nde ve Gazi Eğitim Enstitüsü’nde edebiyat öğretmenliği yapan yazar, 1951’de Paris Üniversitesi (Sorbonne)2de, Piyer Loti üzerine tamamladığı teziyle edebiyat doktoru ünvanını aldı. 1956’da Atatürk Üniversitesi’ne Yeni Türk Edebiyatı doçenti olarak tayin edildi. 1970’de profesör oldu. Aynı üniversitede çeşitli bölümlerin başkanlığını yapan M.Kaya Bilgegil, İslami İlimler Fakültesi’nde kurucu dekan olarak görev aldı. 1985 yılında İstanbul Mimar Sinan Üniversitesi’nde görev alan yazar, 21 Ekim 1987 yılında İstanbul’da vefat etti.

         Yazarın gençlik yıllarından itibaren Yedigün, Düden, Değirmen,  Türk Yurdu, Revue de la Litterature Comparee, Türkiyat Mecmuası, Gazi Eğitin Enstitüsü İnceleme ve Araştırma Dergisi, Bilgi, Zafer, Son Havadis, Yeni İstanbul, Ortadoğu gibi dergi ve gazetelerde şiirleri ve yazıları yayınlanmıştır.

         Türk Edebiyatı tarihçisi ve araştırmacısı olan M.Kaya Bilgegil, şiir, deneme yazıları ve kültür sahasındaki çalışmalarıyla da tanınmıştır. Küçük yaşta şiire merak saran yazarın, 1938 yılından itibaren mahalli dergi ve gazetelerde şiirleri yayınlanmıştır.

         Lise döneminde mensur şiire yönelen M.Kaya Bilgegil, safi Türkçe’nin fikir yazılarını ifadeye yetmediğini görünce Osmanlıca’ya dönmüştür. 1942 yılında XVIII. Asır Saz Şairlerinden Kusuri, 1944’de Cehennem Meyvası adlı mensur tarzındaki şiir kitabını yayınlayan yazarın, kaleme aldığı diğer eserlerini verelim:

         Abdulhak Hamid’in Şiirleri’nde Ledünni Meselelerden Allah.(1959)  Türkçe Dil Bilgisi (1963), Ziya Paşa Üzerine Bir Araştırma (1970), Tevfik Fikret’in ilk Şiirleri (1970), Mehmet Akif, Resmi Hal Tercümesi Üzerine Küçük Bir Araştırma (1972), Rönesans Çağı Cihan Edebiyatı’nda Türk Takdirkarlığı (1973), Hüsn ü Aşk’a Dair (1975), Yakın Çağ Kültürü ve Edebiyatı Üzerine Araştırmalar II. (1980), Edebiyat Bilgi ve Teorileri I, Belagat (1980)

"Kabrin içi dar, derin, karanlık ve soğuk

         Lakin dışı seyran, kadın, erkek ve çocuk

         İnsanlara son menzil olan makberde

         Sessizce kucaklamada varlık yokluk."

         (M.Kaya Bilgegil’in Makaleleri, yazan: Zöhre Bilgegil. Kültür Bakanlığı Yayınları, 1993. Sayfa:1-2)

         *Kaynak belirtilmeden kullanılamaz.

Proje Yerlinet tarafından çözümlenmiştir.