Türk Meclisi - YÖRÜK OBALARI

Türk Meclisi

Anasayfa

Görüşler

Tartışmalar

Türk Meclisinde kayıtl?toplam kullanıc? 1832
Görüşlerde Yer alan toplam Makale sayıs? 10788
Açılan toplam Tartışma konusu sayıs? 236
Tartışma Panelindendeki toplam Mesaj Sayıs? 756
Toplam 798 Bilgi Makalesi ve toplam 2053 Haber bulunmaktadır.

Üye olmak istiyorum
Şifremi unuttum
Kullanıcı Sözleşmesi

Kullanıcı:

Şifre:

Okuyucularımıza Sunduğumuz Temel Bilgiler

YÖRÜK OBALARI

Yörük Obaları

Anadolu ve Rumeli’de göçebe hayatı yaşayan Türkmenlere “yörük” adı verilmiştir. Yörük kelimesinin etnik özelliği yoktur. Yörüklük bir yaşam biçimidir.Oğuzlar, Türkmenler ve Yörükler hepsi göçer olan ve aynı köklü topluluğun değişik zamanlarda ve yerlerde aldığı adlardır.

Yörükler, Anadolu’da genellikle Orta, Güney ve Batı Anadolu’da yoğun bir şekilde görüldü. Anadolu’da Sivas, Ankara, Bolu, Kastamonu, Balıkesir, Manisa, Kütahya, Afyon, Uşak, İzmir, Aydın, Antalya, Konya, Adana, Hatay, Gaziantep ve Maraş illerinin bulunduğu geniş bir sahaya yayılan yörükler, değişik adlarla anılmaktaydılar.

17.yüzyılın sonlarına doğru Osmanlı Devleti, yörükleri, idari otoriteyi sağlamak için zorunlu iskana tabi tuttu. Bundan amaç arazinin işlenmesini ve eşkıya gruplarına karşı set görevi görmelerini sağlamaktı.24 Bugün Anadolu’da yörüklerin tamamına yakını yerleşik hayata geçmişlerdir. Ancak eski yaşam biçimlerini sürdüren, yaylak ve kışlaklarında, Toroslar’da günümüzde göçebe olarak yaşayan yörükler vardır. Konar-göçerlerin genellikle yerleştirildikleri yerler, yaylak-kışlaklarla eski yerleşim merkezleriydi. Bu yerlerde kom, mezra, ağıl, mandıra, yaylak ve divan gibi dağınık yerleşme tiplerini meydana getirmişlerdir. Yaylakta yaylacılık, kışlaktaysa basit çiftçilik yaparlardı. Zamanla kalabalık yörük toplulukları daha küçük parçalara ayrılarak birer aile birliği halinde yaptıkları evlerde kışlamışlardır. Yazınsa yaylaya çıkarak klasik çadırlarda yaşayışlarını sürdürmüşlerdir.Genellikle keçi kılı ve koyun yününden yapılmış çadırlarda yaşarlar. Çadır, göçebe yaşam biçiminin vazgeçilmez bir konut türüdür.

ÇUKUROVA YÖRÜKLERİNDE ESKİ KÜLTÜR İZLERİ

-Göçün hayırlı geçmesi için kurban kesme.

-Düğün ve önemli olaylarda toy adı verilen toplu ziyafet.

-Genç kızların, gelin kınasından uğur amacıyla bir parça saklamaları.

-Seyirlik oyunlarında Arap kılığına girme (Kara Motifi).

-Geline hayırlı uğurlu olması için saçı saçma.

-Gelin başlığına tavuk tüyü takma.

-Gelin başlığı olarak kartal tüylerinden yapılmış kepezin kullanılması.

-Gelinin iyi huylu olması için iplik kırma.

-Düğünde düğün evine bayrak asma.

-Düğüne konuk olarak gelen obaların bayraklarıyla gelmeleri.

-Gelin alayının mezarlık çevresinde döndürülmesi.

-Halk hekimliği ve halk baytarlığında binlerce yıllık göçer kültürünün bugün de yaşatılması.

-Uğur amacıyla, kutsal olarak nitelenen ağaçlara bez bağlama.

-Nazara inanma ve korunmak için alınan önlemler.

-Evin bereketinin kaçmaması için alınan önlemler.

-Ateş ve külün kutsallığı.

-Yağmur duası, koyun ve kuzusunun suyun iki yakasında meleşmesi, kurban, toplu yemek.

-Doğum adetlerinde kutlu kavramının yaşatılması.

-Ölüm adetlerinde gece ateş yakılması.

-Ölüm sonrası toplu yemek.

-Cenaze ateşinin söndürülmemesi.

-Ölüye kına yakma.

-Mezara bayrak dikme.

-Çocuklara yalnızca büyüklerin ad koyması.

-Yörük mutfağında unutulmuş eski kültür izlerinin en güzel örneklerini görüyoruz (süt dolazı, ekmek dolazı, yepinti, çileme, tovga ekmeği, batırık vb.)

Prof. Dr. Erman Artun
Çukurova Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi
Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi.

"Arkadaşlar! Gidip Toros Dağları`na bakınız. Eğer orada bir tek Yörük çadırı görürseniz ve o çadırda bir duman tütüyorsa, şunu çok iyi biliniz ki, bu dünyada hiç bir güç ve kuvvet asla bizi yenemez.ATATÜRK

Paylaş

Proje Yerlinet tarafından çözümlenmiştir.